Ζαβαρακατρανέμια

Σύνθεση	:	Γιάννης Μαρκόπουλος
Στίχοι	:	Γιάννης Μαρκόπουλος
Ερμηνεία	:	Γιάννης Μαρκόπουλος
Δίσκος	:	ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΑΠΟΛΛΩΝ
Κυκλοφορία	:	1968

Στίχοι

Ζαβαρακατρανέμια, ζαβαρακατρανέμια.
Αλληλούια αλληλούια.

Ζαβαρακατρανέμια, ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια.
Αλληλούια αλληλούια.

Ίλεως ίλεως ίλεως
ίλεως ίλεως νέμια
ίλεως ίλεως ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια.
Αλληλούια αλληλούια.

Ζαβαρακατρανέμια, ζαβαρακατρανέμια.
Αλληλούια αλληλούια.

Ζαβαρακατρανέμια, ίλεως ίλεως
λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια.
Αλληλούια αλληλούια.

Επανεκτελέσεις

1974. Νίκος Ξυλούρης, Δίσκος 45στρ

1974. Μιχάλης Βιολάρης, ΟΪ

1975. Τάκης Βούης, ΚΑΙ ΤΩΡΑ ΤΡΑΓΟΥΔΑΜΕ

1979. Μαρία Δημητριάδη, MAPUR GUMUMPUAGU

1984. Γιάννης Μαρκόπουλος - Χορωδία, ΠΕΡΑΣΤΕ ΚΟΣΜΕ

1987. Χαράλαμπος Γαργανουράκης - Βασιλική Λαβίνα, ΤΟΛΜΗΡΗ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ

1988. Μαρία Φαραντούρη, Ο ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΣΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟ

Πληροφορίες

Το άλμπουμ «ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΣ ΑΠΟΛΛΩΝ» περιέχει την μουσική που έγραψε ο Μαρκόπουλος για την ομώνυμη ταινία του Γιώργου Σκαλενάκη που βγήκε στις αίθουσες την ίδια χρονιά.

Η ερμηνεία της Μαρίας Φαραντούρη είναι από ηχογράφηση του 1970 στην Ιταλία, για την ταινία «Πολυαγαπημένη» του ελληνο-ιταλού σκηνοθέτη Γιώργου Κοσμάτου. Τα γυρίσματα έγιναν στο Κάρμι της Κύπρου και προβλήθηκε την ίδια χρονιά, αλλά με τίτλο «Αμαρτία».

Σχετικά με τον στίχο, ο ίδιος ο Μαρκόπουλος σε τηλεοπτική εκπομπή είχε πει ότι όλες οι λέξεις του τραγουδιού είναι ελληνικές. Ενώ υπάρχει και η αναφορά ότι ο ίδιος ο Μαρκόπουλος πάλι είχε πει ότι η λέξη "ζαβαρακατρανέμια" σημαίνει "μεγάλο πνεύμα λυπήσου τους ισχυρούς" σε κάποια τοπική διάλεκτο της Μέσης Ανατολής.

Το πιο πιθανό είναι οι λέξεις, όπως αναφέρονται στο τραγούδι, να μην υπάρχουν στην κυριολεξία, αλλά να είναι πλασμένες από τον ίδιο τον Μαρκόπουλο, για να δώσει μια "αρχαιοπρέπεια" στο τραγούδι, αφού στην ταινία του Σκαλενάκη συνοδεύει μια χορογραφία μέσα σε ένα αρχαίο θέατρο. Μια άλλη ερμηνεία είναι ότι οι λέξεις έχουν πράγματι κρυφά νοήματα, που διαφορετικά δεν θα μπορούσαν να παρακάμψουν την λογοκρισία της χούντας. Έτσι, μερικές εξηγήσεις που έχουν ακουστεί:

• Η λέξη "ζάβαρα", όπως είπε ο ίδιος ο Μαρκόπουλος έχει τη ρίζα της στο "Ζευς", ενώ μπορεί να κρύβει πίσω της και τα "λάβαρα".

• Η λέξη "κάτρα" μάλλον προέρχεται από το "κατράμι" με την έννοια του μαύρου χρώματος.

• Η λέξη "νέμια" κατ' άλλους από το "νηνεμία" και κατ' άλλους (ταιριάζει πιο πολύ) από το "ανέμισαν".

Άρα: ζάβαρα κάτρα νέμια = λάβαρα μαύρα (των πειρατών) ανέμισαν.

Με παρόμοιες επεμβάσεις το "αλληλούια" προέρχεται από το "αλληλουχία" και το "ίλεος" από το "έλεος". Ενώ το "λάμα" παραπέμπει στη λάμα του μαχαιριού και το "νάμα" είτε στο νερό της πηγής, είτε στο "μάννα" αντεστραμμένο.